La Chandeleur, czyli dzień, w którym Francuzi zajadają się naleśnikami
W polskim kościele katolickim jest Święto Matki Boskiej Gromnicznej, a we Francji La Chandeleur. Nazwa ta pochodzi od francuskiego słowa chandelle, czyli świeca. To właśnie 2 lutego Francuzi, bardziej niż zwykle, zajadają się naleśnikami.
La Chandeleur ma korzenie w tradycji celtyckiej. Pierwotnie wiązało się z celebrowaniem żyzności ziemi i początku końca zimy. Jak w przypadku wielu świąt pogańskich, również i to zostało schrystianizowane. W V wieku papież Gelezjusz I powiązał ten pogański rytuał ze Świętem Ofiarowania Pańskiego. Procesje ze świecami przemierzały ulice dawnego Rzymu, czego punktem kulminacyjnym było złożenie świec w kościołach.
Dlaczego Francuzi jedzą naleśniki 2 lutego?
Święto Matki Boskiej Gromnicznej i Święto Ofiarowania Pańskiego są nam w Polsce mniej lub bardziej znane. Skąd jednak we Francji tradycja jedzenia naleśników? Teorii jest kilka.
Zgodnie z przekazami, papież Gelezjusz I miał rozdawać naleśniki biednym pielgrzymom przybywającym do miasta. Inna teoria zakłada, że w ten sposób celebrowano wydłużający się dzień. To właśnie podczas długich zim przyrządzało się naleśniki z resztek zapasów. Ich okrągły kształt i złocisty kolor miały symbolizować słońce i nadejście wiosny.
Jakie są francuskie tradycje związane z La Chandeleur?
W jednym z francuskich regionów istnieje tradycyjne wierzenie, że jeżeli komuś uda się przejść całą drogę z kościoła do domu niosąc zapaloną gromnicę, ta osoba “z pewnością pozostanie przy życiu tego roku”! Brzmi mrocznie? W okolicy Haute-Garonne wierzy się, że jeżeli podczas procesji wosk z gromnicy kapie tylko na jedną stronę, zwiastuje to śmierć bliskiej osoby.
Pozostańmy przy lżejszych tradycjach związanych z La Chandeleur. Chcesz się upewnić, że bieżący rok przyniesie Ci wiele pomyślności? Podczas smażenia naleśników w lewej dłoni trzymaj monetę, a w prawej patelnie i przerzuć w powietrzu naleśnika na drugą stronę. Udało się? Francuzi wierzą, że zwiastuje to wiele dobra!
Istnieje również stara tradycja na La Chandeleur, w myśl której monetę należy zawinąć w naleśnika i schować na szafie lub za nią, co ma gwarantować dobrobyt.
Przysłowie na La Chandeleur
Słoneczny dzień w La Chandeleur zwiastuje zimę i nieszczęście. Pogodny dzień oznacza, że zima jest za nami, a pochmurny zwiastuje kolejnych 40 dni zimy. Z kolei deszcz w La Chandeleur oznacza kolejnych 40 dni deszczu.
“Soleil de la Chandeleur, annonce hiver et malheur”
“Quand la Chandeleur est claire, l’hiver est par derriere“
“Chandeleur couverte, quarante jours de perte“
“Quand il pleut pour la Chandeleur, il pleut pendant quarante jours“