Książki o Turcji, po które warto sięgnąć

Świetny reportaż, który w fascynujący sposób pokazuje kontrasty i różnorodność Turcji, kraju, w którym islam ściera się z laicyzmem, a nowoczesność spotyka z tradycją.

Książka porusza tematy tabu, jak chociażby korzystanie z usług osób transseksualnych trudniących się prostytucją i przedstawia historie, które nie są nam znane. Dzięki tej książce uświadomiłam sobie, jak wiele wspólnego łączy nas z Turcją. Pozycja, którą powinna przeczytać każda osoba zafascynowana tak samą Turcją, jak i w ogóle krajami muzułmańskimi.

Pełna recenzja tutaj.

Ten zbiór reportaży z wielokulturowego kraju położonego na dwóch kontynentach jest idealną bazą wypadową do poznania Turcji zarówno z tej dobrej, jak i złej strony. Każdy z nas słyszał o pysznym tureckim jedzeniu, wspaniałej, wielomilionowej metropolii, jaką jest Stambuł, tureckiej gościnności czy pięknych plażach. Mało kto jednak wie, że pod tymi wszystkim kryje się o wiele więcej ciekawostek, prawd historycznych, brutalnych zachowań władzy wobec obywateli.

Autorka stara się poprzez swoje reportaże pokazać nam Turcję z każdej możliwej strony. Czytając książkę, poznajemy wielu bohaterów, którzy opisują represje stosowane przez rząd, mówią o łamaniu praw człowieka, przetrzymywaniu w więzieniach zarówno mężczyzn, jak i kobiet, czy też braku wolności słowa, ponieważ każde publiczne sprzeciwienie się władzy, może doprowadzić do oskarżenia o przynależność do grupy terrorystycznej. Szumer-Brysz porusza także bardzo ważne kwestie mniejszości, które zamieszkują Anatolię. Opowiada o trudach, z jakimi muszą mierzyć się syryjscy uchodźcy, którzy szukali schronienia przed wojną. Opisuje społeczeństwo LGBT+ i ich życie, rozmawiając przy tym z Narin, która jest transwestytą. Dzięki autorce dowiadujemy się również o coraz bardziej popularnej turystyce religijnej skupionej wokół chrześcijaństwa. Poznajemy jakże ważny rytuał picia herbaty, relacje damsko-męskie, a także relacje matka-syn. Dowiadujemy się, dlaczego tureckie seriale zdobywają ogromną popularność również poza granicami kraju.

Książkę, mimo że porusza ona wiele niewygodnych i mało przyjemnych kwestii, czyta się bardzo szybko. Z każdą stroną chcemy dowiedzieć się więcej, a po przeczytaniu całości pozostajemy z chęcią samodzielnego zagłębienia się w tematy w niej poruszane.

Chyba nie ma przyjemniejszej książki na temat Turcji niż ta napisana przez polskie autorki, kobiety żyjące od wielu lat w Anatolii. Jedna z nich mieszka w turystycznej stolicy, jaką jest Alanya, druga natomiast w kotle kulturowym zwanym Stambuł. Połączyły one swoje siły i w lekki, ciekawy oraz dowcipny sposób postanowiły spisać swoje doświadczenia i spostrzeżenia.

Nie brakuje tu humoru, opisów kultury tureckiej, ubioru, sposobu prowadzenia samochodów, religii, bazarów, szoku kulturowego, jakiego można doznać po przekroczeniu granicy. Wszakże to tu europejskość miesza się z orientalizmem, nowoczesność z tradycją. Autorki obnażają zachowania tureckich mężczyzn wobec rozanielonych turystek, pokazując przy tym wszelkie absurdy towarzyszące wakacyjnym amorom. Zdradzają, jak wygląda codzienne życie tureckiej rodziny oraz jak się pracuje tzw. yabanci, czyli obcokrajowcom. Przedstawiają także stosunek Turków do zwierząt, muzyki, tańca, seriali oraz sportu. Mało kto wie, że Turcy to ogromni fani piłki nożnej i jednym z pierwszych pytań, jakie pada po poznaniu nowej osoby, to jakiej drużynie kibicuje. Od tego zależy dalszy los znajomości.

Czytając te opowieści, zakochujemy się w Turcji krok po kroku. Mamy wrażenie, jakbyśmy były tam razem z autorkami, a sposób, w jaki książka została napisana powoduje, że nasza kolejna podróż mimowolnie kieruje się w tamte rejony.

Agatę Wielgołaską znamy już z poprzedniej książki o Turcji. Tym razem autorka skupiła się tylko na mieście, w którym rozpoczęła się jej przygoda z krajem.

Stambuł, bo o tej metropolii mowa, nie bez przyczyny jest nazwany przez autorkę miastem absurdu. Spotkamy tu obok siebie architekturę z różnych epok, zmieniającą się jak w kalejdoskopie pogodę. Wychodząc na ulicę, możemy spotkać zarówno zakrytą od stóp do głów muzułmankę, jak i roznegliżowaną Turczynkę. Każdy znajdzie miejsce dla siebie i towarzystwo, w którym będzie czuł się dobrze. Eksploracja tego miejsca nie należy jednak do najłatwiejszych. Miasto zarzuca sieć, w którą bardzo łatwo się wplątać, a następnie przepaść i się zatracić. Wielgołaska podkreśla, że jeśli kocha się to miasto, to bez opamiętania. W książce opisuje, co w Stambule potrafi zaskoczyć, zadziwić, rozczarować. Jak to miasto powinno się poznawać. Poświęca kilka stron polityce, tradycji, tureckiemu trunkowi zwanym raki i innym ciekawym aspektom, które nie mogą umknąć przy rozprawianiu się ze Stambułem.

Wielgołaska przedstawia różne fazy poznawania miasta, a jako epilog prezentuje nam „10 przykazań stambulczyka”, które każdy, powtarzam KAŻDY, komu przyszło mieszkać w tym mieście, może utożsamić ze sobą.